Trang chủ - Văn Nghệ Chủ Nhật

Login Điều chỉnh
Email In PDF.

Sang mùa (2/2)

Đời người ngàn vạn nỗi buồn, nhưng chẳng nỗi buồn nào giống nỗi buồn nào. Kẻ nghèo khó đông con buồn nỗi buồn cơm áo, dẫu cau có bao nhiêu thì mắt vẫn ánh lên khi nhìn lũ con khoai sắn phổng phao.

Còn anh, dù cố giấu nhưng vẫn lộ ra ngoài nỗi buồn tuyệt tự. Đàn vịt đẻ đã vào vụ mới. Lũ trẻ chăn trâu vẫn nghêu ngao mỗi lúc qua đầm:

Mặt trời tròn
Quả trứng tròn
Mặt trời đẻ nắng
Trứng tròn nở con..
.

Nhàm tẻ. Không gì bất hạnh hơn khi người ta phải làm cái công việc chẳng hứa hẹn điều gì. Thế nhưng anh không dám về nhà. Anh sợ nhìn bà mẹ điên điên dại dại hờ khóc đêm đêm và ánh mắt thất thần như tội lỗi cùng mái đầu tóc rụng xác xơ của chị.

- Sao thế ông anh?

Đấy là tiếng hỏi của người đàn bà chủ lò ấp trứng. Đã quen với gã chăn vịt tính khí hâm hâm, nét mặt phong trần nói nói cười cười, lần nào đến lấy trứng cũng nhận được câu hoắng huýt: "Trứng khoẻ lắm nhé. Nở đều phải biết!". Vậy mà bỗng dưng thấy gã buồn. Vẻ buồn hình như giống với vẻ mặt của chồng mụ mỗi khi bị mụ nhếch mép coi thường sau những lần bỏ mứa, rồi lủi thủi bỏ đi sau mười năm chung sống mà chưa một lần làm tròn bổn phận, để ba đứa con mụ bây giờ ba cha ba hướng. Mà hình như không phải. Cái kiểu buồn của thằng cha này lạ lắm.

- Nói cho nhau biết với! Bạn hàng họ với nhau...

 Ánh mắt khó chịu cùng câu nói sẵng được ném ra cho kẻ đã trưa rồi mà vẫn cố tình nấn ná:

- Mang trứng đi. Tôi còn thả vịt.

- Thì... cũng phải đếm đã chứ, ông anh!

- Không phải đếm. Cứ mang đi, bao nhiêu tính sau.

- Ấy chết! Làm thế e không bền. Mất lòng trước, được lòng sau là hơn. Một đôi... hai đôi... Mụ ngồi xổm trước đống trứng cao ngồn ngộn, gối thúc dồn cặp vú trồi lên cổ, đôi mắt lá răm hiêng hiếng nhìn ngang. Sáu mươi... Sáu mươi mốt... Ông anh đúng là thân làm tội đời, nhà cao cửa rộng không ở, bỏ vợ ra đây ngửi cứt vịt. Bàn tay dềnh dàng đếm trứng, bộ ngực dập dềnh nhấp nhô. Hay mụ Bính nó chê ông anh hôi cứt vịt nó không cho ngủ chung?

Anh lừ mắt, ngồi xây lưng lại trước lời chớt nhả, sốt ruột nhìn đàn vịt đói đang cạc loạn trên đầm.

- Thôi, không có mụ Bính thì con này...

 Ùm! Anh lắc mạnh vai một cái khiến vòng tay lơi lả của người đàn bà văng tuột. Mụ ối lên một tiếng trước khi rơi xuống đầm, chìm nghỉm, một lát lâu mới nhô lên, thụt xuống. Anh lừ đừ đứng lên với chiếc sào đuổi vịt chọc vào giữa hai cánh tay quạt nước chới với, kéo lên lều. Cứ tưởng mụ sẽ hoảng hồn, nhưng không, mụ đưa tay ra vén tóc, ưỡn ngực chọc vào mặt anh thách thức, cong môi lên khinh bỉ:

- Tưởng làm sao. Hoá ra một thằng hỏng máy!

Lòng tự trọng, bản lĩnh và khí chất đàn ông bị xúc phạm, cái cơ thể đàn bà ướt nỗng nỗng như tưới xăng cháy đùng đùng trước mắt, anh gầm lên một tiếng kinh hồn khiến đàn vịt chạy dạt ra táo tác, rồi lại ào vào tranh nhau đớp những chiếc cúc áo lính to đen quay tròn trên mặt nước như những con niềng niễng. Chiếc lều run lên bần bật, vặn mình răng rắc trong trận cuồng phong. Giữa đồng không mông quạnh, mụ đàn bà rú lên như tiếng còi tàu. Đàn vịt xoay tròn quanh lều như chong chóng vươn cổ quác quàng quạc tạo nên một bản cuồng hoan hỗn loạn...

Đó là lần đầu tiên, cũng là lần duy nhất, cuộc bão giông chỉ mang tính dằn mặt, cảnh cáo thói khinh thường của mụ đàn bà phóng đãng. Sau hôm đó anh cố tình tránh mặt. Sáng anh lùa vịt đi sớm, trứng bỏ mặc cho chị cùng người đàn bà kia nhặt nhạnh. Sự việc tưởng như chuyện qua đường. Nhưng không. Đêm ấy mụ đàn bà lại mò ra lều anh cùng một cái tin. Một cái tin đẩy anh vào một trạng thái cực kỳ vui sướng nhưng cũng vô cùng khó xử. Vài ba lần anh đứng ấp úng trước chị như kẻ tội đồ mà chưa thể nói lời thú tội. Chị sẽ tha thứ cho anh, anh biết thế bởi đã vài ba lần chị bóng gió xa xôi "Vẽ đường cho hươu chạy", nhưng sao mỗi lần định mở mồm, nhìn thân hình tiều tuỵ, ánh mắt thất thần, cái đầu tóc rụng xác xơ của chị anh lại thấy mình tàn nhẫn.

Bẵng đi một dạo không thấy người đàn bà kia tới, anh thấy bứt dứt, cồn cào. Phố chợ ồn ào, anh len lỏi tìm đường tới lò ấp trứng. Thập thò như một thằng ăn trộm, đảo qua đảo lại hàng trăm lần anh mới lấy hết can đảm bước vào ngôi nhà hai tầng nằm giữa những quán bia hơi, trứng lộn. Chẳng biết hai người trao đổi những gì mà một lát đã thấy anh lao vụt ra khỏi nhà, bỏ chạy.

Anh ôm đầu lăn lộn, khóc rưng rức như một đứa trẻ. Trời ơi, anh buốt sọ quá! Đầu anh giống một quả trứng đang ấp bị đập "choác" một cái vào thành bát, rồi đầu đũa chọc vào ngoáy ngoáy, đổ ộc ra. Cái sinh linh chưa kịp thành hình chỉ còn là một khối lầy nhầy lết bết lông, nhằng nhịt những gân máu đỏ vẫn còn thoi thóp thở trước khi rơi tọt xuống nồi canh bốc khói. Đồ tàn bạo! Đồ súc sinh! Tao tưởng mày ấp vịt con, ngờ đâu mày lại táng tận lương tâm như thế! Rách việc, ấp gì có lãi thì thôi chứ! Mày... mày... mày phải để phúc đức cho con chứ! Con nào? Con tao! Xì ! Ba con vịt giời kia chưa đủ hay sao mà phải mang thêm cái nợ. Phá rồi!...

Chiều tà. Mặt đầm nổi váng riêu cua, người đàn ông ngồi lặng phắc trước cửa lều, trong ánh hoàng hôn, nước mắt trên khuôn mặt dãi dầu sùi đỏ bầm như nến chảy. Đêm xuống. Gió lạnh thổi vuốt dọc mặt đầm. Trong đám cỏ lác um tùm có tiếng rượt đuổi, tiếng chân chạy cuống cuồng lõm bõm, tiếp theo là tiếng kêu tuyệt vọng của một con nhái: " óc eo!". Tiếng kêu cứ tắc nghẹn dần theo cơn cuốn rút.

Anh đứng phắt lên đi lại phía chuồng. Ngay đêm đó anh quyết định tách riêng những con vịt đực khỏi đàn. Những con vịt mọi ngày tung hoành khắp đồng ruộng mênh mông giờ bị nhốt trong quây sục mỏ táy bùn bạc phệch, khạp chẳng ra hơi. Nền chuồng vẫn lát kín trứng nhưng bây giờ nhìn vào anh sợ đến rùng mình. Những quả trứng trắng phớ. Những quả trứng chết. Những quả trứng đơn thuần chỉ là những cục thực phẩm vô hồn không được thụ sinh.

Mặt trời tròn
Quả trứng tròn
Mặt trời đẻ nắng
Trứng tròn nở con...

Người đàn bà đứng ngập ngừng mãi trên bờ không dám thò chân bước lên chiếc cầu ván chênh vênh bắc sang lều. Lòng dạ rối bời, ánh mắt ăn năn. Từ hôm anh vụt ra khỏi nhà với khuôn mặt điếng hồn tới nay chị luôn day dứt. Xin đừng nghĩ chị nhẫn tâm. Khi báo cho anh cái tin vui kia trong lòng chị đã nhen lên một tình cảm mới khó gọi thành tên. Chưa hẳn là tình yêu, nhưng chị đã sẵn sàng sinh cho anh một đứa con như ý muốn. Cũng đừng nghĩ chị sợ miệng lưỡi dèm pha. Thì đã ba lần không chồng mà chửa. Chín chày còn chịu được, thêm chày nữa có nghĩa lý gì! Tai hoạ là do chị đã lân la hỏi thăm về gia cảnh của anh. Mấy bà đi chợ xầm xì mỗi người một kiểu. Người bảo vợ anh mắc bệnh vô sinh. Người khác tỏ vẻ sành sỏi hơn ghé tai chị thì thào: Do anh nhiễm chất độc màu da cam! Mới chỉ nghe thế chị đã bủn rủn chân tay muốn ngã khuỵ. Chị quyết định vội vàng để rồi bây giờ ân hận. Chị đến đây để xin anh tha thứ, nếu anh đồng ý, chị sẽ... Nghĩ vậy chị bạo dạn hẳn lên cả quyết bước qua lều, tự tin kéo cánh cửa liếp che cửa... Chị bất ngờ đến há hốc mồm. Trong lều, một chàng thanh niên đeo kính trắng đang nằm ườn đọc sách. Chị bối rối hỏi thăm thì được biết vợ chồng anh đã đưa nhau đi Sài Gòn cấy thai trong ống nghiệm.

Ấy là cậu cháu sinh viên trường Văn đoán thế nên trả lời bừa. Sự thực không phải vậy. Anh chị ra đi không cho ai biết. Anh mặc bộ đồ lính cũ, đi đôi giày côsưghin há mõm, chị vẫn bộ đồ tươm nhất lôi lên từ đáy rương sực mùi băng phiến. Lá thư của một người lạ gieo vào lòng họ nỗi phấp phỏng suốt chặng đường dài: Lợi hy sinh ở tỉnh K, thư báo tìm thấy mộ ở nghĩa trang tỉnh G.

Tây Nguyên mùa khô cỏ trắng xác xơ, trời trong veo thăm thẳm khôn cùng. Ba người đứng giữa những hàng mộ điệp trùng, cố gào lên thật to mà tiếng vẫn bị nuốt vào gió hú. Người lính thứ nhất gằn giọng:

- Mẹ kiếp! Sao ông không báo cho tôi sớm?

  Người lính thứ hai gõ chiếc nạng vào tấm bia xi măng vặc lại:

- Đã mấy lần định báo, nhưng lại sợ nhầm.

- Nhầm, nhầm cái con khỉ? Họ tên, quê quán rành rành.

  Người lính thứ hai lừ lừ nhìn cặp vợ chồng xa lạ nói dằn từng tiếng:

- Tôi làm quản trang từ ngày có nghĩa trang này hơn hai mươi năm, năm nào cũng có một cặp vợ chồng đưa một bà già cùng hai đứa con một trai một gái lên đây thắp hương quỳ lạy rất lâu. Chính họ đã đưa ngôi mộ này về trong đợt quy tập đầu tiên. Họ nói đây là người nhà của họ!

Chị mở to cặp mắt đỏ hoe ăm ắp nước nhìn người quản trang sợ sệt. Còn anh cảm thấy sững sờ và run cầm cập, run như hơn hai mươi năm về trước sau tiếng kêu hãi hùng của tên tù binh trước huyệt.

"Maaáơơơi !".Không phải là tiếng kêu của một tên lính trận, mà là tiếng kêu cứu bật ra từ vô thức của bản năng cầu cứu sự chở che của một đứa trẻ chới với giữa lằn ranh sống chết. Tiếng kêu còn khủng khiếp gấp trăm lần B52 rải thảm, pháo chụp, pháo bầy... Ngôi mộ mới đắp rùng rùng chuyển động. Một cơn lốc rừng bất chợt rú rít ào ào. Rừng cây chao đảo ngả nghiêng. Những cột tượng nhà mồ mặt mày hốc hác đồng thanh hú dài "a a a a..." rợn lạnh rừng đêm. Những cái đầu bừng bừng bốc lửa căm thù bất ngờ nguội lạnh. Những khuôn mặt bừng bừng sát khí bỗng lấm lét nhìn nhau lảng dần, lảng dần...Không biết họ nghĩ gì, còn anh, trong đầu anh lúc đó vụt nghĩ tới mẹ. Thời thơ bé, mỗi lần anh đánh nhau với bạn, chỉ vì một con dế, một quả sung, thế là lao vào nhau, mặt mày bầm tím. Xót xa lắm nhưng mẹ vẫn bình tĩnh giơ cao roi mây hỏi rõ ngọn ngành. Và mẹ bao giờ cũng là vị quan toà sáng suốt và dũng cảm. Hai tiếng roi vút nhẹ vào mông hai đứa trẻ rồi mẹ vội vàng quẳng roi đi ôm con mình, con láng giềng vào lòng nức nở... Chiếc liềm tuột khỏi tay anh lúc nào không rõ. Anh kéo người lính đối phương lầm lũi ra về...

Hai chiếc cầu vồng bảy sắc vắt ngang cánh đồng luá đang thì con gái xanh rì lặng phắc trải ngút ngát chân trời. Lũ trẻ chăn trâu bỏ dở trò chơi bắt dế, nghiêng tai nghe tiếng sấm vọng ì ầm đằng Đông, rồi cùng nhảy cẫng lên hò nhau chạy vùn vụt trên mặt đê chiều ráng đỏ. Chúng chạy về phía cầu vồng.

Mưa. Mưa rào. Mặt đầm mưa dệt mắt sàng dày khít. Đàn vịt ủ ê trong những ngày oi bức gặp mưa túa cả xuống đầm lặn ngụp vẫy vùng làm bụi nước vung tung toé. Chúng cạc nhau rầm rĩ như muốn át tiếng sấm riếng mưa. Lũ trẻ nhảy loi choi dọc bờ đầm, ngã oành oạch để vồ những con rô rạch. Chúng sẽ mê mải quên trời đất nếu như những con trâu không thấm lạnh tế lồng trong mưa hướng về làng. Lũ trẻ la oai oái đuổi theo đầy tiếc rẻ nhưng vẫn không quên ngoái cổ gào lên lúc chạy ngang lêù:

Mặt trời tròn
Quả trứng tròn...

Mưa tạnh. Gió hiu hiu. Thảm lúa rập rờn gợn sóng. Cánh đồng dậy ran dàn đồng ca nhái bén bám bập bềnh dưới chân những khóm lúa ngậm đòng. Những con cua gặp mưa lột vỏ, thân bấy trắng màu sữa nổi dập dềnh nơi nước đọng. Trong đám cỏ lác cạnh lều có tiếng cá quần ổ, vật ũng oẵng trong tầm chạng vạng.

Chị ra. Mái tóc mới xanh trở lại lấm tấm bụi mưa. Gò má ửng căng nhìn anh ngượng ngiụ:

- Mình... Em thấy...

  Anh nhíu mày nhìn chị:

- Thấy gì?

Vất vả lắm chị mới nói cho anh hiểu được niềm vui mà chính chị cũng không ngờ tới. Anh sung sướng muốn phát cuồng , hét to lên một tiếng rồi bế xốc chị trên tay quay một hồi chóng mặt...

Bây giờ chị nằm thiêm thiếp, nét mặt nhẹ nhàng thư giãn, hơi thở đều đều theo khuôn ngực phập phồng, mái tóc xoà kín gối đen nhưng nhức, khoé miệng phảng phất nét cười. Đêm hồi xuân nồng nẫu kéo cặp vợ chồng son chìm vào giấc mơ có những đứa trẻ con bụ bẫm...

- Xoạt!

Anh giật bẵng người tỉnh giấc, vội vàng ngồi dậy. Tiếng động từ ngoài sân. Anh vội nhón gót bước ra. Vằng vặc cả một trời trăng mát lạnh sau mưa. Dáo dác ngó quanh, anh chợt co rúm người lại, toàn thân phút chốc tưởng chừng đông cứng. Nơi góc sân có một bóng đen cong cong dựa bất động vào tường gạch. Trời ơi u! U mà hờ lên lúc này thì giết chúng con đi còn hơn! Đã gần năm nay u có còn dậy như thế này đâu. Sao hôm nay u lại... Xấp ngửa bổ tới anh khựng lại và kịp hoàn hồn. Bố khỉ! Một cái tàu cau. Cái tàu cau vừa tách từ trên cao rơi xuống! Anh rón rén lại cửa buồng bên kia áp tai nghe ngóng. Bà mẹ vẫn ngủ ngon, hơi thở đều đều bình an. Bất giác anh mỉm cười ngửa cổ nhìn lên. Trên tán cau bung xung vòi vọi một bẹ cau căng đẫy mỡ màng dưới trăng. Trong lùm chuối mật một con dế cất tiếng gáy lim dim : Críc! Críc! Vầng trăng muộn trong veo nhìn rõ cây đa, không phải là chú Cuội mà là lũ trẻ chăn trâu làng anh. Lũ trẻ nắm tay nhau vòng quanh gốc đa hát văng vẳng thinh không:

Mặt trăng tròn
Quả trứng tròn
Mặt trăng đẻ sáng
Trứng tròn nở con...

Cả một trời sao nhấp nháy. Thần Nông gật gù cái mũ cánh chuồn. Chòm sao Con Vịt hấp háy mắt cười theo tiếng hát ngân nga, ngân nga xoay tròn khắp bầu trời thoang thoảng hương cau...

Tháng 11/2002

Đỗ Tiến Thụy


Newer news items:
Older news items:

Add comment

Chúng tôi chỉ đồng ý hiển thị các lời bình bằng Tiếng Việt có dấu

Security code
Refresh

Video mới chia sẻ